Sơ cứu chấn thương đầu khiến trẻ bất tỉnh – Cha mẹ đã biết? | Wellbeing

Ngô Thị Sáng | Chuyên gia tập huấn dự án Sơ cứu nhanh – Giành sự sống

Tổ chức Giáo dục Sức khỏe Wellbeing

Sơ cứu chấn thương đầu khi trẻ bất tỉnh là kỹ năng sơ cứu quan trọng mà cha mẹ cần trang bị. Trẻ nhỏ là lứa tuổi hiếu động, tò mò và thích khám phá thế giới xung quanh nên rất dễ té ngã. Những va chạm tưởng chừng nhẹ nhàng này có thể gây ra những chấn thương đầu nghiêm trọng ở trẻ. Nếu bị va nhẹ, trẻ có thể chỉ bị bầm tím. Nhưng nếu có va đập mạnh, não bộ có thể bị lắc trong hộp sọ và gây choáng váng hoặc tạm thời bất tỉnh - đó gọi là chấn động não đòi hỏi cha mẹ và người chăm sóc trẻ cần biết sơ cứu kịp thời và đúng cách trước khi có sự trợ giúp y tế.

1. Hậu quả của chấn thương đầu với trẻ

Khi trẻ bị chấn thương ở đầu, do vùng da đầu và trán có nguồn máu cung cấp phong phú nên chấn thương ở những vùng này thường dẫn đến chảy máu dưới da. Hậu quả là các vết bầm tím hoặc sưng phồng. Thường thì các vết sưng, bầm tím sẽ dần tan hết, không ảnh hưởng tới sức khỏe của trẻ. Trẻ cũng có thể bị chảy máu nhưng nếu tình trạng tỉnh táo, nhanh nhẹn, các phản ứng bình thường, không có các dấu hiệu thể chất, thần kinh bất thường, phụ huynh không cần lo lắng.

Tuy nhiên, nhiều va đập vào đầu có thể gây chảy máu hoặc khiến tăng áp lực nội sọ. Sự thay đổi đó có thể đè lên não (gọi là sự chèn ép não) – một tình trạng nghiêm trọng. Bau đầu trẻ có thể không có dấu hiệu gì nhưng sau một thời gian (vài phút, vài giờ hoặc thậm chí vài ngày), tình trạng của trẻ có thể xấu đi hoặc bất tỉnh ngay lúc đó. Vì vậy, phụ huynh và người chăm sóc trẻ nhất thiết phải quan sát và theo dõi tình trạng của trẻ để phát hiện ngay khi chấn thương đầu có dấu hiệu xấu đi.

2. Cách sơ cứu khi chấn thương đầu làm trẻ bất tỉnh

Hầu hết các chấn thương ở đầu của trẻ trong sinh hoạt hằng ngày là những trấn thương nhẹ và không phải nằm viện. Tuy nhiên, có những chấn thương đầu nghiêm trọng khiến trẻ bất tỉnh. Với những trấn thương này, cha mẹ và người chăm sóc trẻ hãy thực hiện theo những bước sau:

- Kiểm tra mức độ phản ứng của trẻ xem trẻ có bất tỉnh bằng những tiêu chí sau:

+ Trẻ có tỉnh không? Mắt trẻ có mờ và trẻ có đáp lại bình thường khi được hỏi chuyện không?

+ Trẻ chỉ trả lời được những câu hỏi đơn giản hay làm theo chỉ dẫn không? Hay trẻ chỉ phản ứng với cảm giác đau? Ví dụ: trẻ chỉ mở mắt ra khi bạn vỗ vào chân hay đập vào vai.

+ Trẻ có hoàn toàn bất tỉnh không?

Nếu trẻ không phản ứng và bất tỉnh. Hãy thực hiện các bước dưới đây.

- Không di chuyển trẻ vì có thể trẻ có chấn thương ở lưng hoặc cổ, việc di chuyển có thể gây thêm tổn thương não bộ và tủy sống.

- Quỳ xuống sau đầu trẻ và đặt khuỷu tay bạn xuống đất hoặc trên đùi. Mở đường thở bằng cách đẩy góc hàm: úp mỗi bàn tay vào một bên mặt trẻ, đầu ngón tay đặt ở góc hàm. Nhẹ nhàng đẩy hàm lên để mở đường thở (chú ý không dịch chuyển đầu trẻ về phía sau).

- Kiểm tra hơi thở của trẻ. Nếu trẻ vẫn thở, tiếp tục hỗ trợ đấy góc hàm để giữ đường thở thông thoáng. Nếu trẻ không còn thở, lập tức tiến hành hồi sức tim phổi. Nhờ người GỌI CỨU THƯƠNG.

3. Lưu ý

- Trẻ có thể bị tổn thương hộp sọ nếu mức độ phản ứng suy yếu, có máu hoặc dịch chứa máu chảy ra từ mũi hoặc tai hay da đầu; máu xuất hiện ở lòng trắng của mắt; hoặc gây ra biến dạng vùng mặt, đầu.

- Hãy luôn nhớ rằng tổn thương đầu có khả năng gây tổn thương cột sống

Để nắm rõ hơn các kỹ năng sơ cứu trong các tình huống khẩn cấp, bệnh thường gặp, quý độc giả có thể tham khảo thêm thông tin tại các Khoá học từ Wellbeing: Tại Đây